In Noord-Holland willen professionals het informele netwerk van kwetsbare gezinnen intensiever betrekken. Het informele netwerk (vrienden, familie, buren …) is een meer duurzame bron van steun. Zij blijven terwijl de professional een passant is.
Professionals ervaren vaak een groot appèl om direct zelf te moeten gaan helpen als gezinnen in crisissituaties verkeren en als de veiligheid van kinderen in het geding is. Hoe kun je daar als professional mee omgaan en de gezinsleden bijstaan om de problemen zèlf aan te pakken, mogelijk ook met hulp van dierbaren en/of naasten om hen heen?
Verschillende organisaties, waaronder Parlan, Kenter Jeugdhulp en Centrum voor Jeugd Alkmaar, hebben methoden omarmd om dit te realiseren, zoals de JIM-aanpak, Family Finding en Signs of Safety.
Professionals in de jeugdhulp, verwijzers, gezinnen met ervaring in de crisishulp en mensen uit het netwerk van die gezinnen werkten mee aan het onderzoek. De onderzoeksresultaten zijn verwerkt in een praktische handreiking voor professionals over samenwerken met het informeel netwerk: ‘Kwetsbare gezinnen en de vertrouwde mensen om hen heen’.
Netwerk wil graag betrokken worden
In de interviews geven gezinnen en de mensen om hen heen een duidelijk signaal. De meerderheid van de gezinnen geeft aan het (soms tot altijd) lastig te vinden om om steun te vragen in hun netwerk. Schaamte en het gevoel tot last te zijn spelen daarbij onder andere een rol. Tegelijkertijd geven de mensen om hen heen aan het juist fijn te vinden dat het gezin hen om hulp vraagt. Zij hebben ook het gevoel echt iets te kunnen betekenen. Hier ligt een belangrijke taak voor de professional, waarbij de handreiking behulpzaam is.
Werken met de handreiking
Het doel van de handreiking is professionals voorzien van concrete tools en handelingskennis waardoor zij zich voldoende toegerust voelen om
- om te gaan met het appèl om de verantwoordelijkheid en regie over te nemen en
- om het netwerk in kaart te kunnen brengen zodat zij de ‘wie-vraag’ effectief kunnen inzetten.
In het najaar wordt een bijbehorende infographic gepubliceerd en vindt een actualiteitencollege plaats over samenwerken met informeel netwerk. Ook ontwikkelt de RKJ-NH een tool om met jongeren in gesprek te gaan over wie voor hen belangrijk is en wie zij vertrouwen.
Deze handreiking is tot stand gekomen in het kader van de Regionale Kenniswerkplaats Jeugd Noord-Holland (RKJ-NH) in een samenwerking tussen Parlan, Kenter Jeugdhulp, CJG Alkmaar, JIM werkt, Hogeschool Inholland en ervaringsdeskundige Gregory. De RKJ-NH is één van vijftien werkplaatsen in Nederland, die met subsidie van ZonMw impact in de dagelijkse praktijk realiseren rondom maatschappelijke vraagstukken binnen het sociale jeugddomein.